Jaarprogramma lezingen
Vrijdagavond Lezingenprogramma aanvang 20:00
- Toegang lezingen en de sterrenwacht € 3,50 per persoon en € 7,-- per gezin.
- Voor donateurs van de sterrenwacht is de toegang gratis.
- U bent al donateur van de sterrenwacht voor €47,50 per jaar.
Bijgewerkt: Theo Hoogerhuis 1 februari 2023
| Datum | Spreker | Onderwerp |
| vr 30-sep | Paul Volman | Vera Rubin Observatory LSST |
| Deze lezing gaat over het Vera Rubin Obervatorium dat gedurende 10 jaar ruimte en tijd gaat bestuderen. We gaan zien hoe de bouw van dit zeer bijzondere observatorium en telescoop vordert. Welke optiek er wordt gebuikt en hoe de grootste digitale astro camera ooit werkt en eruit gaat zien. Ook gaan we het hebben over we wat er allemaal bij komt kijken | ||
| vr 07-okt | Henk Mink | De Wolkammer uit Franeker |
| Eise Eisinga een Wolkammer uit Franeker ergerde zich rond 1744 over een pamflet van predikant Eelco Alta die uit een samenstand van Mercurius Venus en Mars het einde der tijden voorspelde. Om dit bijgeloof onder zijn dorpsgenoten te ontkrachten bouwde Eise in 7 jaar een planetarium in zijn woonkamer. | ||
| vr 14-okt | Ronald Aker | Amateur sterrenkunde in de jaren 70 en 80 |
| Amateursterrenkunde, van elfje naar Polarex. Hoe deze hobby in de jaren '70 en '80 werd beleefd, zonder computers en digitale hulpmiddelen en met een beperkte keuze in vaak dure optiek. Welke optiek was er beschikbaar, om te kopen of zelf te bouwen, en hoe ging dat met fotografie. Wat waren de informatiebronnen, alles op papier, Volkssterrenwachten, de JWG en de Stichting De Koepel. | ||
| vr 21-okt | Hans van den Berg | De blik naar binnen, Mercurius en Venus. |
| Voor het ruimtevaarttijdperk was er maar weinig bekend over de twee binnen planeten. Hoeveel wijzer zijn wij sindsdien geworden? En hoeveel moeite kostte het om er te komen. | ||
| di 25-okt | Sterrenwacht open |
Gedeeltelijke zonsverduistering |
| Deze zonsverduistering is zichtbaar in Nederland en de zon zal maximaal voor 21% bedekt worden. De verduistering begint om 11:08u en eindigt om 13:03u lokale zomertijd. De sterrenwacht is open om 11:00u |
||
| vr 28-okt | Paul Volman |
Telescopen van Galilei tot James Webb |
| Gewijzigde lezing | Paul bespreekt de ontwikkeling van de telescoop door de eeuwen heen. Zoals die kort na de ontdekking ervan door Galileo Galilei werd gebruikt tot en met de James Webb, de nieuwste ruimtetelescoop die ons met elke nieuwe foto opnieuw verbaasd. |
|
| za 29-okt | Sterrenwacht open | Nacht van de nacht |
| Op deze avond en nacht doven gemeentes, bedrijven en huishoudens hun verlichting om aandacht te vragen voor lichtvervuiling en energiebesparing op verlichting. | ||
| vr 04-nov | Eef Boschman | Tycho Brahe & Johannes Kepler |
| Een vreemd koppel: twee totaal verschillende persoonlijkheden die de pioniers van de moderne astronomie genoemd kunnen worden.Hun werk, een combinatie van nauwkeurig waarnemen en theoretisch vernuft, leidde tot een onverwacht, maar robuust wereldbeeld. | ||
| vr 11-nov | Nicolàs de Hilster | Tot hier en (niet) verder |
| Obstakels bij vroegmoderne navigatie: De vroegmoderne tijd was, op navigatiegebied, vooral een periode waarin grenzen verlegd werden, zowel geografisch, instrumenteel als methodisch. In een paar honderd jaar tijd vond er een enorme ontwikkeling in dit vakgebied plaats, al ging die ontwikkeling met horten en stoten doordat men met regelmaat niet verder dan tot een bepaald punt in de ontwikkeling kwam. Nieuwe inzichten, instrumenten en methoden waren nodig om vervolgens weer nieuwe vooruitgang te boeken. Inmiddels is de navigatie verworden tot een druk-op-de-knop-verhaal. Hoe we zover zijn gekomen is onderwerp van deze lezing. | ||
| vr 18-nov | Rob Musquetier | Bouw van een All Sky Camera |
| Aan deze presentatie wordt nog gewerkt | ||
| vr 25-nov | Channah Vogel | Ground Based Telescopes |
| Channah bespreekt een aantal bekende en verschillende typen ground based telescopes en gaat dieper in op LOFAR. | ||
| vr 02-dec | Paul Volman | James Webb Space Telescope |
| In deze lezing bespreken we de verdere ontwikkeling van de James Webb telescoop, zijn de lancering en reis naar het Lagrangepunt op 1.5 miljoen km van de aarde. Vervolgens het afstellen van de telscoop en de eerste foto's die vrijgegeven zijn. Ook gaan we in op wat we verder kunnen verwacht en waar de JWST op moet letten. | ||
| vr 09-dec | Hans Kruimer | Aardobservatie |
|
Lange tijd stonden telescopen op het heelal gericht, tot iemand een keer besloot naar de aarde te kijken en zo was aardobservatie vanuit de ruimte geboren. |
||
| vr 16-dec | Hans van den Berg | Radioastronomie |
| Hoe heeft de radioastronomie zich ontwikkeld na de ontdekking in 1932 dat er straling met een grote golflengte kwam uit de richting van ons Melkwegstelsel. En welke rol heeft Nederland hierin gespeeld en speelt het nog steeds. | ||
| vr 23-dec | Paul Volman | Kerstlezing |
| Kersttradities zijn al bekend van ver voor de geboorte van Christus. Deze tradities werden gevierd rondom de winterzonnewende de kerk heeft van deze vele heidense feesten meer structuur in weten te brengen. Verder gaan we in op de ster van Bethlehem, welke astronomische waarneming is daarmee verbonden | ||
| Datum | Spreker | Onderwerp |
| vr 06-jan | Sterrenwacht open | Kijkavond |
| Deze vrijdagavond maakt geen deel uit van het lezingen programma. Het is een informele inloopavond zonder programma. Als het helder is gaat de koepel open. | ||
| vr 13-jan | Ronald Aker | Voyager en de grote gasreuzen |
| In deze lezing bespreekt Ronald de reis van de beide Voyager ruimtesondes die inmiddels het zonnestelsel hebben verlaten. Aan het begin van hun reis hebben de Voyagers schitterende foto's gemaakt van planeten en hebben daarmee met veel resultaat bijgedragen aan het onderzoek van de gasreuzen binnen ons zonnestelsel. | ||
| vr 20-jan | Frans Postema | Leven, Oorsprong en ontwikkeling |
| Hoe denkt men dat leven ontstaan is. Hoe heeft het zich ontwikkeld en hoe is het naar de mens geëvolueerd. Hoe gaat het verder? Hoe is de religie ontstaan." | ||
| vr 27-jan | Hans van den Berg | Het Hertzsprung-Russell diagram |
| In dit diagram worden de absolute magnitude en temperatuur van sterren tegen elkaar uitgezet. Daarmee krijgen we meer inzicht in de evolutie van sterren. Vanavond gaan we hier dieper op in. Hoe is het H-R diagram ontdekt en hoe werkt het? En wat gaat er in de toekomst met onze zon gebeuren? | ||
| vr 03-feb | Henk Mink | Van Apollo naar Artemis |
| In de komende jaren wil NASA de eerste astronauten op de maan laten landen sinds 1972, inclusief de eerste vrouw die naar het maanoppervlak reist. In de voetsporen van het Apollo-programma, zou deze 21e-eeuwse maancampagne, Artemis genaamd, de mensen al in 2025 naar het oppervlak van de maan kunnen terugbrengen. | ||
| vr 10-feb | Eef Boschman | Over Bejaarde Sterren |
| In het grootste deel van zijn leven is een ster haast onveranderlijk. Maar het einde van dit leven is een spektakel en de erfenis die wordt achtergelaten bestaat uit een een klomp bizarre materie en een wolk stof die de primaire ingrediënten voor leven bevat. In dit verhaal gaan we In op hetgeen we wel en niet begrijpen van deze bijzondere levensfase van een ster en de restanten die overblijven. | ||
| vr 17-feb | Channah Vogel |
Ruimte Elektronica |
| Channah bespreekt het bouwen van elektronica voor ruimte toepassingen. Het ontwerp proces en de te nemen stappen die daarbij komen kijken. |
||
| vr 24-feb | Sterrenwacht open - 19:30-22:00 - Landelijke Sterren kijkdagen | |
| Geen jeugdgroep maar de kinderen zijn natuurlijk wel welkom! Op vrijdagavond, tussen 19:30- 22:00, is Sterrenwacht Saturnus tijdens de landelijke sterren kijkdagen geopend. Belangstellenden kunnen met eigen ogen door de telescopen naar de sterrenhemel kijken. Bij slecht weer is er een alternatief programma met informatie over sterrenkunde als hobby. |
||
| za 25-feb | Sterrenwacht open - 13:30-17:00 & 19:30-22:00 - Landelijke Sterren kijkdagen | |
| Geen jeugdgroep maar de kinderen zijn natuurlijk wel welkom! Op zaterdagmiddag, tussen 13:30- 17:00, en op zaterdagavond tussen 19:30 - 22:00 is Sterrenwacht Saturnus tijdens de landelijke sterren kijkdagen geopend. Belangstellenden kunnen met eigen ogen door de telescopen naar de sterrenhemel kijken. Bij slecht weer is er een alternatief programma met informatie over sterrenkunde als hobby. |
||
| zo 26-feb | Sterrenwacht open - 13:30-17:00 & 19:30-22:00 - Landelijke Sterren kijkdagen | |
| Geen jeugdgroep maar de kinderen zijn natuurlijk wel welkom! Op zondagmiddag, tussen 13:30- 17:00, en op zondagavond tussen 19:30 - 22:00 is Sterrenwacht Saturnus tijdens de landelijke sterren kijkdagen geopend. Belangstellenden kunnen met eigen ogen door de telescopen naar de sterrenhemel kijken. Bij slecht weer is er een alternatief programma met informatie over sterrenkunde als hobby. |
||
| vr 03-mrt | Gerard Smit | Een rondreis door het zonnestelsel |
| Gerard neemt ons mee op een reis door het zonnestelsel. |
||
| vr 10-mrt | Paul Volman | SpaceX Starship |
| De SN9 wordt het eerste commerciële ruimtevaartuig zijn dat in staat moet zijn om mensen naar planeten of verder te kunnen vervoeren. We gaan in deze lezing zien wat er allemaal in dit ruimtevaartuig zit en hoe immens groot het project en de raket is. Ook zullen we zien dat de leefruimte van de astronauten behoorlijk is vergroot om dit soort lange reizen naar bv Mars te kunnen overleven en aangenaam te maken. | ||
| vr 17-mrt | Frans Anink | De ontdekking van de Grootte van het Heelal. |
|
Aan de hand van technische boeken uit het begin van 1900 onderzoeken wij hoe men langzamerhand het heelal groter ziet worden. Met behulp van betere instrumenten ontdekt men uiteindelijk dat er sterrenstelsels bestaan die zich ver buiten de Melkweg bevinden. |
||
| vr 24-mrt | Rob Musquetier | Astrofotografie, Camera en Montering |
|
Astrofotografie - Camera, Statief, Montering en overige overwegingen Met deze presentatie geeft Rob diegene die met Astrofotografie aan de slag willen praktische handvaten om kwalitatief hoogwaardige foto’s vast te leggen. Hij behandeld diverse onderwerpen waaronder de mogelijke objectkeuzes en de hiervoor geschikte camera’s, statieven en monteringen. Daarnaast passeren diverse overige overwegingen, tips en tricks de revue om de kans op het vastleggen van prachtige astro-foto’s aanzienlijk te vergroten! |
||
| vr 31-mrt | Hans Kruimer | Planeetobservatie (waarneming) |
|
Hans vertelt over de waarneming van planeten en de uiteindelijke definitie van ons zonnestelsel. Tegenwoordig ontdekken we planeten rond andere sterren in onze Melkweg maar hoe weten we dat en hoe komen we achter eigenschappen daarvan zoal als de leefbare zone en atmosfeer. Hoe reizen we naar de binnen planeten, Mercurius en Venus, en hoe naar de buitenplaneten van ons zonnestelsel. Op welke manier kunnen we daar landen maar kunnen we er ook wonen? |
||
| vr 7 april |
Nicolàs de Hilster | De vroege geschiedenis van de telescoop |
|
De Vroege Geschiedenis van de Telescoop: c. 2600 v.Chr. – AD1608: |
||
| vr 14-apr | Theo Hoogerhuis | De middeleeuwse Chinese sterrenhemel |
|
Bijna elke cultuur had een eigen kijk op de sterrenhemel. Deze lezing gaat over de sterrenhemel van het oude China in de vroege middeleeuwen, ca 700nC, en de invloed daarvan op de nabije omgeving. |
||
| vr 21-apr | Eef Boschman | De verkenning van Mars |
|
In de laatste decennia is Mars bezocht door ruimtevaartuigen die in een baan om de 'rode planeet’ zijn gebracht en landers die enige tijd actief zijn geweest (of nog zijn). Wat zijn we tot dusverre te weten gekomen? |
||
| vr 28-apr | Sterrenwacht evenement | Donateursavond |
| Deze laatste avond van het Sterrenwacht seizoen 2022-2023 is alléén en speciaal voor donateurs van de sterrenwacht. | ||